Terugblik

En dan vragen mensen aan je: hoe was je reis?  

Een kort antwoord bestaat uit wat algemeenheden, die geen recht doet aan alle indrukwekkende natuur die we gezien hebben, bijzondere mensen die we ontmoet hebben, prachtige steden die wij bezochten, onbekende Europeese geschiedenis waar we kennis van namen (bijv. menselijke keten van Vilnius tot Tallinn tegen de onderdrukking), alle 'dingen' die vragen opriepen waar we nog geen antwoord op hebben (bijv. verschil vleesprijzen in Baltische Staten van heel goedkoop of heel duur; waarom sommige landen de temperatuur van het asfalt aangeven boven de weg), de vele ' kleine' bijzondere momenten, kortom: waar zelfs ons hele reisverslag niet eens toereikend voor is.

Maar een paar algemene afsluitende opmerkingen willen we toch maken.

Hadden we een reisdoel? Jawel: we wilden onze vrienden her en der bezoeken.  En we wilden eens over de “ Bridge”  rijden, de Sontbrug die Denemarken en Zweden verbindt, bekend van de gelijknamige misdaadserie. We hadden de optie opengehouden om door te rijden richting Noordkaap maar waren ook een beetje bevreesd voor het koude weer. Dat viel dus mee. 

De reis heeft zich gaandeweg ontwikkeld en we hadden geen vooropgezette route of plaatsen die we wilden bezoeken. Als we iets boekten (via bv. airbnb, booking) was dat meestal pas 24 uur van tevoren. Dat leverde geen problemen op. Soms zochten we ter plaatse onderdak met wel bevreemdende situaties als grote hotels in net uitgestorven wintersportplaatsen met de sleutel onder de deurmat waar we de enige gasten waren. Sommige campings waren nog net niet open of we waren de eerste gasten. 

Beslissingen om naar de Lofoten te gaan, bepaalde ferries te nemen, de autotrein, het bezoek aan Boedapest en Wenen, het mijden van Belarus, en veel meer zijn pas in laatste instantie genomen. 

En verder: 

Het klimaat: het viel ons wel op dat alle mensen die we spraken, waarbij het Weer een aardige gespreksopening was, zeiden dat het weer niet meer was zoals vroeger. 'Droogte' was een woord dat vaak viel, naast veranderend zeeleven en verdwijnende gletsjers (we hebben er 2 gezien). Niet dat er erg veel zichtbaar was van extra speciale inzet op millieugebied.

Het weer: het was uitstekend weer om te reizen. Na de eerste dagen bijna geen buien en dan nog meestal  op momenten dat we het goed hebben konden. Het Noorden was niet zo koud als verwacht - nachtvorst misschien een keer.

Onze kleding was wel afgestemd op uiteenlopende omstandigheden, vooral op koude maar het had achteraf wat minder gekund. En tent en slaapzakken waren niet warm genoeg voor het Noorden - gelukkig was het vinden van een cabin, met verwarming, geen probleem - en voor het zuiden wel warm. 

De tent was prima, maar wel klein. Het opzetten (2 secondentent😊) en opvouwen ging steeds vlotter. Volgende keer toch een grotere met een stukje voortent. 

De auto was met al deze spullen wel volgepakt maar goed georganiseerd, alles had zijn vaste plek en we konden alles snel vinden. Zo hadden we de ontbijttas, dinertas etc. De klapstoeltjes, luchtbed en kussens zorgden voor veel comfort. Een klaptafeltje misten we. Onze soepmachine die we ook gebruikten om water te koken heeft uitstekend dienst gedaan. 

Plastic geld: al eerder schreven we dat je geen lokale contanten meer nodig had maar dat was in Tsjechie, delen van Duitsland en in Zwitserland anders. Het Noorden en de Baltische Staten zijn duidelijk veel verder in contactloos betalen. Gewoon met de Nederlandse bankpas.

Het wegverkeer: in de Scandinavische landen was het vaak relaxed rijden. Bijna saai door de toegestane maximum snelheden variërend van 80 tot 100. Een voordeel was dat we beiden van de prachtige natuur konden genieten.

Het verbaasde ons dat wij vaker tolpoorten met camera's passeerden maar geen betaalplekken zagen. Bleek dat men voor tolwegen  vooraf een bedrag moet betalen. De keuze om gewoon door te rijden is er maar dan krijg je de rekening thuis gestuurd met een boete. We wachten af.

In de Baltische Staten is het gebruikelijk dat er een tweebaansweg als driebaansweg gebruikt wordt. Het was goed opletten wat er op je afkwam en dan zoveel mogelijk rechts rijden.

De taal: in veel landen konden we ons heel goed redden met het Engels en Duits. Ook in Scandinavië waar bijna iedereen Engels spreekt. Alleen gaf het soms hilarische situaties als je bijvoorbeeld wil afwassen en als afwasmiddel plantenvoeding gebruikt.

De auto (Dacia Duster) is royaal en heeft het probleemloos gedaan. We hebben bijna 15000 kmtr afgelegd met de auto en 996 ltr verbrand . Een gemiddelde van 14.7 dus. daarbij nog ruim 899 met de auto trein en een niet gemeten aantal per ferry.

Gemiddeld kostten de betaalde overnachtingen bijna 45 euro, 

Scandinavië is belachelijk duur, net als Zwitserland.  Het verschil arm en rijk lijkt in de voormalige Oostbloklanden landen erg groot en de zelfverrijking door voormalige machthebbers steekt veel gewone burgers. 2 Banen, 60-70 uur per week werken voor 700 euro is het lot van veel jongeren. 

We hebben geen lijstjes gemaakt van de mooiste etc. Maar qua natuur scoort Noorwegen erg hoog en beviel ons de dynamiek van Riga en Boedapest zeer. 

We hebben samen genoten en zullen dat nog eens overdoen als we de reisalbums maken. De veelheid aan ervaringen krijgt dan nog meer een plekje. 

Maar het is ook fijn om weer thuis te zijn en om in plaats van indrukken te consumeren weer eens iets te doen. Groenten planten, fruit oogsten, jam maken:  het leven van alledag in een ook mooie omgeving. 

We zijn ons ervan bewust dat onze reis het millieu onnodig belast heeft. Dat geldt voor heel veel wat je voor je plezier doet. Het leefpatroon van de mens, met name de rijke westerlingen zal drastisch moeten veranderen willen we de klimaatdoelstellingen halen. Maar als dit niet voor allen gelijk afgedwongen wordt lijkt het een heilloze zaak. Jammer. 

Wij hadden een fantastische tijd!!Read more