Marrakech

Desde o aparcadoiro do aeroporto pódese coller un autobús por 3 euros cuxo billete é válido para regresar nos próximos 5 días. Déixate na entrada da medina, o que significa que a maioría dos riads do centro están a menos de 15 minutos (se te orientas ben).
Para durmir en Marrakech escollemos un pequeno riad no medio da medina, a tan só 10 minutos andando da praza Jamaa el Fna. O Riad Selouane ten unha pequena piscina e un bonito solárium no tellado. Pagamos 150 euros por 3 noites con almorzo incluído. Sen coñecer outros, prezo, servizos, localización e amabilidade dos propietarios fan que o recomendemos. Marrakech está saturada de turismo e isto configura o carácter da súa xente, que se esforza por gañar as moedas dos turistas, o que resulta cansado e mesmo desagradable por momentos desfacerse das lapas. A situación máis desagradable foi cando queriamos visitar o barrio dos curtidores (Quartier des tanneurs). En canto un veciño te vea achegando á zona noroeste da cidade cun mapa (papel ou aplicación) diráche que tes sorte, que hoxe é o único día do ano no que os bereberes baixan ao cidade para traballar na súa pel porque é o festival da pel. Debemos ser os rapaces máis afortunados do mundo, porque aquel día único ocorreu os 3 que pasamos na cidade... O timo cheira desde lonxe.

Un rapaz mozo ofreceráche levarvos ás curtidurías de balde, “só por agradecer” diránche. Unha vez alí quedaras en mans dun traballador/guía que che mostrará e explicará o traballo dos curtidores en pouco máis de 15 minutos antes de levarte a unha tenda que polo menos ten auténticos produtos artesáns, non como o zoco máis próximo á praza. Á saída da tenda volverá achegarse a ti pedíndoche pasta. Recoñezo que fun demasiado brando e acabei dándolle 15 euros polos 2 pero recomendo regatear moito máis o prezo, antes de comezar a visita (ao día seguinte levamos unhas rapazas que nos atopamos nas fervenzas de Ouzoud e acordamos o prezo de 1 euro por cabeza -aínda que o grupo era de 6 persoas porque dous xaponeses quedaron á nosa sombra cando a actitude dos veciños comezou a ser demasiado agresiva para eles). Recomendo ter un carácter forte con eles para que vexan que a súa actitude intimidatoria non che afectará e acabarás pagando menos ca nós.
A pesar diso, a visita é interesante. Recomendan facelo pola mañá para evitar o cheiro desagradable. Fixémolo así e apenas necesitamos o ramo de menta que nos regalaron ao entrar. O proceso de curtido das peles ten varias etapas: 6 días en cal viva para eliminar o pelo, varios días en excrementos de pomba para eliminar o cheiro e despois aplícase o tinte natural sen que o sol os brinde durante unha semana. Os marroquís coidan das ovellas e cabras e os bereberes das vacas e dos camelos.

Coa Madrasa Ben Youssef pechada ata 2020 e o Palacio El Badi ata uns meses por reformas, unha das únicas visitas interesantes que atopamos na medina foi o Palacio da Bahía, unha das obras arquitectónicas máis importantes de Marrakech. Construído a finais do século XIX co obxectivo de ser o palacio máis impresionante de todos os tempos... deixémolo en que foi o máis bonito dos que visitamos en Marrakech. Iso si, a visita paga a pena os 10 dirhams que custa a entrada.

Un pouco máis ao sur atópanse os Tombeaux Saadiens (tumbas Saadi), un dos poucos vestixios da dinastía Saadi que gobernou a idade de ouro de Marrakech entre 1524 e 1659. O mausoleo máis prestixioso é o Salón das Doce Columnas con teitos de cedro e estuco finamente traballados e lápidas de mármore de Carrara. A visita aos diferentes mausoleos realízase a través dun xardín minimalista situado entre diferentes edificios. A entrada non custa máis de 1 euro e non che levará máis de 15 minutos.

A 10 minutos ao sur, podes atopar o Café Clock, cunha terraza marabillosa, un programa de actividades culturais moi interesante e un menú que destaca a hamburguesa de camelo (aseguráronme que era carne de camelo 100% e, de verdade, tanto o sabor e textura eran diferentes) e uns deliciosos mocktails. Os que pensades que non era camelo, pensade cando paguedes 10 dólares por unha hamburguesa de tenreira... esta foi moi boa.

A última das recomendacións sobre a cidade é fundamental. Antes de que se poña o sol, sube a tomar unha copa na terraza do Café Glacier. É un espectáculo ver esa praza tan chea de vida dende un lugar tan privilexiado sen sufrir o estrés que hai que soportar abaixo. A praza cambia de cor a medida que se pon o sol e acenden as luces dos postos de comida, enchendo de fume e aromas toda a superficie. A partir de aí pódese especular sobre as estafas que se producen a continuación: a foto co mono, as cobras hipnotizadas... pero o que máis sorprende son os círculos que se forman arredor das atraccións: xogos tradicionais de lecer, contadores de contos, percusión, grupos, trapecistas, charlatáns (ou quizais non) que presumen dos seus coñecementos de medicina... é marabilloso. Cando se pon o sol tes que baixar ao barro, armado de paciencia e unhas moedas se queres facer fotos porque todos che pedirán cartos para fotografialas. Outro consello: non lle digas aos tatuadores de henna que "quizais máis tarde" se non tes pensado facer a tatuaxe... atacarán o teu brazo coma hienas para deixar a súa pegada en ti para que ningún outro tatuador poida conseguirte. Se non queres facelo, ou non estás seguro, deixallo claro.

Un reto divertido é atravesar os postos de comida, de punta a punta, sabendo que non te vas parar en ningún deles. En canto detecten que es español, contaránche chistes sobre La Pantoja, Mercadona, etc... terás que evitar entre 20 e 30 ganchos que quererán levarte ao seu posto e prométoche que é divertido... bueno, un a Sonia chamoulle paxaro... pero ata iso era gracioso. Tamén recomendo as outras terrazas onde ceamos, con vistas preciosas, bo ambiente e comida típica por menos de 20 euros para os dous Atays café e Kui-Zin con música en directo todos os días. A comida marroquí é deliciosa. Seguro que atoparás moitos outros restaurantes apetitosos a bo prezo. Como o zoco nos aburrira (todos os postos teñen cousas semellantes, algúns en caixas coa inscripción feita en china... (isto non pasa na zona da curtiduría onde se poden atopar produtos artesanais), tamén saímos fóra da medina, dende Kutubia ata o moderno barrio de Gueliz, que supoño
que será o modelo que perseguen cando consigan 20 millóns de turistas; un modelo máis próximo ás cidades occidentais con centros comerciais e McDonalds. Polo que vimos, só merece a pena visitar o luxoso hotel La Mammounia. Aínda que foi reconvertido en hotel en 1923, é un pazo cuxa historia se remonta ao século XII, con magníficos xardíns, ofrecido ao príncipe Al Mamoun como agasallo de voda no século XVIII. Desde entón pasaron séculos de cultura, refinamento e mestría. A súa arquitectura, a súa decoración árabe-andaluza, as fantásticas vistas dos xardíns, á mesquita Koutoubia ou á Cordilleira do Atlas, convérteno no aloxamento preferido para os presupostos máis ricos. Polo demais, saiban que a visita é gratuíta. Os gardas poden poñer mala cara se levas mal aspecto, pero deixaranvos pasar se non levas pantalons cortos. Podes pasear polos xardíns da fronte ou atravesar o edificio e gozar do magnífico xardín traseiro. Os prezos do menú tampouco son prohibitivos.

Sobrábanos o último día e aínda nos quedaba visitar as fervenzas de Ouzoud, ás que non tivemos tempo de ir mentres tiñamos coche. Despois de consultar nas redes que levaban auga (temíamos tras o fiasco do Salto do Nervión), fixemos a excursión con Civitatis (25 Eur por cabeza, saíndo ás 8 da mañá da praza e regresando ao final do día Grazas). E corriximos o erro de non achegarnos á fervenza mentres tiñamos o coche, porque as fervenzas de Ouzoud son das máis bonitas que vin nunca. É moi sinxelo se tes vehículo propio xa que na parte superior hai unha zona de aparcamento Despois de visitar varios miradoiros, baixarás por un único camiño que pasa por tendas de souvenirs e restaurantes ata unha pequena lagoa onde cae a fervenza. bañarse ou coller o barco turístico que te achega á fervenza. Tardei cinco minutos en meterme na auga para ver uns cativos do lugar saltar dende a rocha máis alta e que non había perigo... Aínda que hai moitos sitios para comer, se vas de excursión é preferible levar comida para gozar máis tempo dende o baño e colle un que vos leve canto antes ás fervenzas. A partir do mediodía comezou a estar ateigado.
Chegamos a Marrakech con tempo para ducharnos antes de baixar por última vez á praza para empaparnos do seu ambiente. Á mañá seguinte era hora de volver á casa...Okumaya devam et