Bordón

Onze laatste 6 dagen verblijven we aan de Carribische kust, in het uiterste puntje vlak langs de grens met Panama, in de gemeente Talamanca van de provincie Limon. In deze regio is de armoede het hoogst. De bevolking is een bonte mix van nazaten van indianen, aangespoelde expats en Jamaicaanse slaven. Oorspronkelijk werden de laatsen door de USA hier gebracht om spoorlijn en aan te leggen (en volgens overleveringen ook nazaten van Jamaicaanse slaven die eigenlijk onderweg waren naar Noorwegen, maar de kapiteinen raakten de weg kwijt, voeren te ver door en de opvarenden kaapten nabij de Costa Ricaanse kust de schepen en dwongen de crew hen daar af te zetten om er vervolgens niet meer weg te gaan). De sfeer in dit deel van het land is dan ook heel anders, het leven is hier harder maar er is naast meer afval (een groot contrasy met de rest van het land) ook meer muziek en levendigheid op straat.

Onze eerste stop is Cahuita, waar we een aantal dagen zullen blijven om kennis te maken met David, een bioloog uit Alkmaar die sinds 3 jaar een zelfverkozen teruggetrokken bestaan leidt op een stuk jungle dat hij kocht toen hij 28 was, helemaal off grid. We maken eerst kennis met hem in Cahuita national park, waar hij ons wat meer over zijn leven vertelt terwijl we op zoek gaan naar dieren in de mangrove. Hij is niet helemaal op zijn gemak bij de andere lokale gidsen, die duidelijk niet erg zitten te wachten op deze gringo die hen mogelijke klanten afpakt. David legt uit dat ze hem inmiddels wel accepteren, maar dat het moeilijk blijft om door de gemeenschap geaccepteerd te worden. Na de wandeling door de mangrove die langs het strand te vinden is, eten we met hem een banaan met pure chocola van zijn eigen land, als voorproefje voor wat we de volgende dag gaan zien en eten op zijn eigen land. We krijgen een vage instructie om de volgende dag tot achter de bergen te rijden en later nog wat coördinaten, en met die aanwijzigingen gaan we de volgende dag op pad.

Het land ligt op 30 minuten rijden van Cahuita, tegenover een klein dorpje aan de andere kant van een grote rivier. David wacht ons op in een plaatselijk barretje (niet veel meer dan een houten hokje met wat boomstammen ernaast om op te zitten) en stapt bij ons in de auto om ons te instrueren hoe we door de rivier kunnen rijden (sorry Wild Rider autoverhuur ;).

We moeten eerst door het land van Johnny, een local van ergens eind 60 die David als jongeman vaak te logeren heeft gehad en hem wegwijs heeft gemaakt in zelfvoorzienend wonen in de jungle, zoals oorspronkelijk alle tico's en daarvoor al aanwezige inheemse stammen dit deden. Johnny is een mooi figuur, een pezig mannetje met grootste verhalen en een aanstekelijke lach. Hij woont al zolang hij zich kan herrineren op dit land. Eerst in een ander huis, dat 25 haar geleden echter geheel verging toen hij 3 jaar de cel in moest wegens bezit van een zakje marihuana (toendertijd nog niet gedoogd in Costa Rica). Inmiddels woont hij in een nieuwe houten hut die hik helemaal zelf heeft gebouwd met hout van omgevallen bomen van zijn land. Zelf omzagen doet hij niet, uit respect voor de bomen. Hij heeft 10 kinderen bij verschillende vrouwen, waarvan een deel in de USA woont. Zijn jongste dochter is 7, wat verklaard waarom zijn stoere houten junglehuis ook een roze kaptafeltje en een Disney prinsessen douchegordijn heeft. Als hij alle oude bomen op zijn land zou omleggen en verkopen, dan zou hij miljonair zijn, aldus David. Helaas kiezen veel landbezitters in Costa Rica voor deze optie. Johnny wijst op de apen die boven zijn huis in de bomen zitten te rusten. Vroeger kwamen die nooit in de buurt bij menselijke buren, maar inmiddels moeten zet wel.

Johnny komt niks te kort, vertelt hij, alles wat hij nodig heeft kan hij op zijn land vinden. Maar, zo vertelt hij met een twinkeling, hij heeft ook een andere geheime bron van rijkdom. Hij weet namelijk waar goud te vinden is in... Drake Bay! Volgens eigen zeggen was Johhny daar voor decennia eerder voor het eerst als junglegids voor niemand minder dan de president van Costa Rica, die lucht had gekregen van de goudkoorts in de baai. Johnny ging voor hem en met hem op pad in het toen nog helemaal ontoegankelijke gebied. Zodra de president het idee had dat hij wist waar het goud te vinden was, wimpelde hij - aldus Johnny - zijn diensten verder af met een smoes. Maar Johnny had slechts een klein deel van zijn ontdekkingen gedeeld! Alleen de delen bij de rivier, waar iedereen sowieso zocht (en nog steeds zoekt) vanwege het water dat nodig is om te zeven, had hij voor de goudzoekers ontsloten. Maar in hoger gelegen delen ligt volgens hem de ware schat. Eens in de zoveel tijd gaat hij terug met vrienden. Zodra het flink regent zeven ze op de geheime locaties waarvan de kaart enkel in zijn hoofd bestaat in regenwormen. In 2021 keerde hij nog terug met 113 gram goud na een paar dagen zeven.

David is nog een jonkie in het bos in vergelijking met Johnny. Hij werkende vroeger als docent veldbiologie voor de HvA, maar had altijd 3 maanden per jaar vrij. In die maanden ging hij elk jaar naar Costa Rica. Eerst Drake Bay, daarna de Carribische kust, waar hij Johnny leerde kennen. Die was voor een vader voor hem (zijn eigen vader verdween al vroeg uit zijn leven na een nare scheiding) en maakte hem wegwijs in het gebied. Toen David de kans kreeg een stuk grond van de buurman te kopen, schraapte hij beetje bij beetje het geld bij elkaar om het te kopen, met een beetje hulp van zijn broer.

Uiteindelijk vertrok hij voorgoed naar Cista Rica voor de liefde en voor een aantal jaar woonde hij met zijn vrouw, haar 3 kinderen uit eerdere huwelijken en hij gezamenlijke zoontje aan de overkant van de rivier in een "gewoon huis". Helaas liep dat huwelijk stuk en David besloot zich terug te trekken op zijn eigen stuk land, naast Johnny. Eerst enkel met een zeiltje boven zijn hoofd, maar in de afgelopen jaren heeft hij de kunst van het huttenbouwen geleerd van Johnny (en ook zijn broer hielp mee maar die is decorbouwer en bouwt volgens David alleen dingen die eruit zien als een hut ;) en staan er 3 huizen op zijn land. In de coronajaren had David ineens helemaal geen inkomen weer en werd hij gedwongen te leren overleven zonder geld. Na die heftige jaren survivelen is hij nu langzaamaan weer een beetje aan het nadenken over inkomen genereren. Zijn idee is om hier een onderzoeksinstituutje van te maken, een dorpje waar studenten voor maanden aaneen kunnen verblijven en onderzoek kunnen doen.

Elektriciteit heeft hij op het moment niet en regenwater en water uit de rivier dient als drinkwater en als douche. Bij elke bewerking van het land duiken talloze historische astefacten van inheemse volken uit de grond op, die hij heeft uitgestald in zijn keuken. Alleen die keer dat hij en zijn broer een schedel van een aapje gekruist met een demonisch gezicht opgroeven, hebben ze die snel weer terig gegeven aan het regenwoud - better safe than sorry.

We eten een lunch met ingrediënten van eigen land (met een paar gesmokkelde dingen uit de plaatselijke supermarkt) en verkennen vervolgens zijn regenwoud te voet. Het is een heftige hike dwars door de bush bush, waarbij David vrolijk de tientallen enorme gouden orb spiders en hun dikke gouden webben (waar onder andere bullet proof vests van worden gemaakt!) Als suikerspinnen om zijn botte machete windt (tot afschuw van Maciej die een grote angst heeft voor spinnen). We bezoeken zijn wilde voedselbos, de rivier (cq badkamer) en de verschillende hutten die er reeds staan. Een indrukwekkende kennismaking met een radicaal off grid leven!

Na afloop lopen we nog even langs Johnny en beide buurmannen verzekeren ons dat we van harte welkom zijn terug te komen en gezellig wat langer te blijven. Hier geen rare huizen met sloten en sleutels waar je nooit meer uit komt, lacht Johnny. Op zijn huis geen sloten! We vermoeden dat hij zijn goud in zijn kussensloop bewaard, dan weten jullie dat ;).Read more