• Bram Sieders
mai – jul. 2022

Centraal-Azië

Et 62-dagers eventyr av Bram Les mer
  • Bishkek/Бишкек - Dag 1

    16. juni 2022, Kirgisistan ⋅ ⛅ 30 °C

    Naja, "Bishkek"... Gisteren was de laatste fietsdag, dus vandaag reden we terug naar Bishkek. Het was een lange rit en aan het eind van de middag waren we weer bij hotel Umai. Het was weer even heel erg wennen aan alle drukte, na twee weken van alleen maar kleine dorpjes, of zelfs dat niet eens. Uiteindelijk is het totale aantal kilometers dat ik heb gefietst 658, als ik goed heb geteld.

    Vlak nadat we weggingen heeft Azamat de auto aan de kant gezet en heeft ie z'n hele maaginhoud eruit geknikkerd, dus ik was benieuwd hoever we zouden komen. Uiteindelijk viel het gelukkig allemaal mee! Onderweg zijn we nog in een soort wegrestaurantje gestopt om te lunchen. De kaart was uiteraard in het Kirgizich, en zonder plaatjes. Oplossing in dit land: vragen om Plov, en je weet dat je wel iets lekkers krijgt. Plov is dat gerecht met rijst, vlees, ui, wortel en een soort bessen.
    Les mer

  • Bishkek/Бишкек - Dag 2

    17. juni 2022, Kirgisistan ⋅ ☀️ 35 °C

    Vannacht was ik een beetje van het padje. Geen idee of het door de warmte kwam, of omdat ik ergens in de nacht de airco aan heb gezet (totaal geen besef van tijd), maar ik heb over van alles gedroomd en ik werd wakker met de rug van een 80-jarige.

    Na een superlekker ontbijt, ben ik met een taxi naar het hostel gegaan, aan de andere kant van de stad. Een vrouw van midden twintig is de eigenares, en haar ouders helpen mee met de schoonmaak. Superaardige mensen en heel veel tips gekregen over de stad! Zij was afgelopen maart nog in Amsterdam geweest en vertelde dat ze nog niet eerder zo'n mooie stad had gezien, ik was het daar niet helemaal mee eens natuurlijk. In het hostel zijn nu vooral Russen van de universiteit van Moskou, maar de meesten zullen morgen weer weg zijn. Het hostel is erg mooi, en heeft zelfs een zwembad in de tuin!
    Les mer

  • Bishkek/Бишкек - Dag 3

    18. juni 2022, Kirgisistan ⋅ ⛅ 31 °C

    Na de Orto-Sai bazaar bezocht te hebben, ben ik met de bus helemaal naar de rand van de stad gegaan, naar de Dordoi bazaar. De bussen hier zijn verschrikkelijk, maar tegelijkertijd extreem praktisch en super vermakelijk tegelijk. Er zijn twee soorten bussen in de stad: de trolleybusses en de Marshrutkas, de minibusses. De trolleybusses worden beheerd door de stad, en zijn meestal enigszins moderne bussen. De Marshrutkas daarentegen zijn van private bedrijven, achter de Marshrutkas in de stad alleen zitten al 40 verschillende bedrijven.

    Waar de trolleybus maar een paar lijnen heeft, maar wel keurig bij elke halte stopt, gaat het bij Marshrutkas iets anders. Ze hebben wel een vaste route, maar je moet bij de halte aangeven dat je erin wilt, en je moet lukraak wat schreeuwen als je eruit wilt. Maar het leuke is dat praktisch elke centimeter van de straat een halte is, want overal waar je maar zwaait of schreeuwt, remt de chauffeur als een malle om je erin of eruit te laten.

    Voor alle bussen geldt dat je alleen contant kan betalen (de trolleybus is omgerekend cent, de Marshrutkas ), en dat de chauffeur je je wisselgeld geeft terwijl die aan het rijden is. De meeste buschauffeurs lijken hier te rijden, te bellen en wisselgeld te geven tegelijk. Ook geldt voor beide bussen dat ze vaak propvol zitten (zoals de mijne van vandaag) en dat je ten eerste soms je wisselgeld pas een paar haltes verder, soms via andere passagiers, in handen krijgt, en ten tweede dat het een vrij lastige puzzel is om eruit te komen als je helemaal achterin zit (waarschijnlijk staat). Iedereen houdt zich namelijk stevig vast, omdat de chauffeurs als een malle rijden en elk moment keihard op de rem kunnen trappen. Het is dus een kwestie van heel erg snel je hand verplaatsen.
    Conclusie: ik pak sowieso de Marshrutkas, ik lach me kapot.

    Genoeg over bussen, de Dordoi bazaar was ook een heel avontuur. Het is één van de grootste bazaars in heel Azië (dat zegt wel wat denk ik) en er werken zo'n 55.000 mensen. De bazaar bestaat vooral uit containers, de onderste is de winkel, de bovenste is de opslagruimte. De gangen zijn eindeloos lang, en alles heeft weer zijweggetjes die weer uitkomen op andere enorme gangen. Na een paar minuten was m'n richtingsgevoel weg. In de grote hal worden vooral kleding en accessoires en servies verkocht, en in de iets kleinere hal tapijten, speelgoed en elektronica. Tussendoor zijn er altijd nog winkeltjes met willekeurige rommel, dus wat je ook nodig hebt, je vindt het in de Dorstoi bazaar (ik had hier een hele mooie inboedel vandaan kunnen halen). Kriskras door de bazaar rennen er mannen met karren om de voorraden aan te vullen, van schreeuwend om ruimte te krijgen. Ook lopen er veel mensen met karretjes rond met eten en drinken (veel plov!). Tussen de twee hallen is het busstationnetje en komen er veel wagentjes met voorraden binnen.
    Les mer

  • Bishkek/Бишкек - Dag 4

    19. juni 2022, Kirgisistan ⋅ ☀️ 36 °C

    Vanochtend werd ik wakker en besloot ik instant noodles te eten als ontbijt. Ze waren nog over van de fietstocht en ik wist niet hoe ik er anders vanaf kwam. Tijdens het klaarmaken ervan in de keuken...hoor ik Nederlands uit de eetkamer. Het waren twee wat oudere (zestigers) Nederlanders uit Heerenveen die gisteren aan waren gekomen en morgen beginnen aan een botanische groepsreis. Beeld je twee super cliché toeristen in en je hebt een goed beeld. De andere Nederlandse was een vrouw van 31 (Marissa) die net twee weken lang met haar vriend met de auto over de Pamir Highway (Tajikistan) was gereden. Ze had een paar hele goede tips over het land, aangezien het een lastig land is waar je toch nog wel wat documenten nodig hebt en waar militaire checkpoints niet vreemd zijn (en dat was een positief iets!). Heel erg handig dus!

    Uiteindelijk zijn we samen nog verder de stad in gegaan, opzoek naar een paar highlights. Ook hier is het 36 graden (gekke Hollanders met hun hitteplan bij 27 graden), dus de nadruk lag op "een paar". We wilden naar de Central Mosque, Google Maps beloofde veel, maar het resultaat viel tegen. Het was meer een soort achteraf Moskee dat net zo goed in Hoogezand-Sappemeer had kunnen staan (het gaat om het idee). Het bleek dat het dezelfde naam had als de moskee waar we naar zochten... Gelukkig was de echte niet ver weg. De echte was erg modern en groot genoeg om niet helemaal op de foto te passen.
    Les mer

  • Jalal-Abad/Жалал-Абад

    20. juni 2022, Kirgisistan ⋅ ⛅ 27 °C

    Vandaag naar Jalal-Abad gevlogen. Jalal-Abad mét streepje. Jalalabad zonder streepje is...iets minder leuk. In de vlucht zaten veel kinderen (heb m'n raamplek aan zo'n koter afgestaan) en baby's en ik was volgens mij de enige westerse persoon aan boord. Het vliegveld is extreem klein. De vertrekhal is ook de aankomsthal en er is één mini bagageband. Niet in een cirkel, maar je moet je tas gewoon op tijd pakken.

    Midden op de parkeerplaats stond en oude man, te vragen of mensen taxi's wilden. Hij was helemaal blij toen ik met hem mee wilde, en rende overal naartoe om te kijken of er nog meer mensen meewilden, één andere vrouw reageerde en stapte in.

    De man vraagt waar ik heen moet (in het Kirgizisch) en in laat hem de plek op Google Maps zien. Hij maakt me duidelijk dat hij niet goed kan zien (lees ook: chauffeur) en vraagt een willekeurig iemand die voorbijloopt om hem uit te leggen waar hij heen moet. Zwaaiend en schreeuwend naar kennissen rijden we door de stad, en opeens stoppen we. Bestemming bereikt denkt de man, maar dit is niet waar ik wezen moet. Na lang proberen uit te leggen waar het wel is (iets laten zien blijkt echt geen zin te hebben), snapt hij er geen hol van, en rijdt ie naar de universiteit waar hij tot stilstand komt bij een groepje Indiërs, die het dan maar duidelijk moeten maken. Die begrepen de hele situatie niet, en waren alleen maar mijn hand aan het schudden en vragen waar ik vandaan kwam (terwijl het ging om waar ik heen moest).

    Na nog twee keer te zijn gestopt bij mensen, kwam er opeens een naam naar boven. Ik noemde het hotel "Orto-Asia" wat naast mijn guesthouse is. De voorbijganger herhaalt wat ik zeg, en de oude man ziet het licht en we stappen lachend de auto weer in. We lijken de goede richting op te gaan, maar dan neemt ie de verkeerde afslag...en rijdt veel te ver door. Ik zeg meerdere keren dat hij beter kan stoppen, maar hij rijdt vrolijk verder. We stoppen, en hij wijst naar en hotel. Ik zeg alleen maar lachend "No! No! No!", maar we stappen het hotel in. Wederom komen zonder resultaat buiten te staan. Ik probeer hem te overtuigen om naast hem te komen zitten en simpelweg te wijzen waar die heen moet, maar dat wilde hij niet.

    Na een rit van ruim 45 minuten, wat volgens Google Maps niet langer dan 6 minuten had hoeven duren, ben ik er eindelijk. Lachend, maar ook een beetje medelijden met de vrouw, want die is al die tijd maar op de achterbank blijven zitten (ik had nog een poging gewaagd om haar eerst thuis te laten brengen...).
    Les mer

  • Arslanbob/Арстанбап - Dag 1

    21. juni 2022, Kirgisistan ⋅ ☁️ 25 °C

    Vanochtend ben ik naar het busstation gelopen om de bus naar Arslanbob te nemen. Bij de overstap in Bazar-Korgon kocht in een kaartje naar Arslanbob en ging even zitten om wat te drinken en eten. Ik zat tussen twee oude mannetjes die al snel handen schudden en vroegen waar ik vandaan kwam en waar ik naartoe ging. Toen ik Arslanbob zei, wezen ze direct naar een busje, sleepten me er haast naartoe en hielpen me met m'n tas. Geen tijd om wat te eten en drinken dus. De mensen in het busje hadden flink ingeslagen, want de achterbak lag helemaal vol met fruit en groente.

    Er waren vooral oudere vrouwtjes in de bus, dus het was een stoelendans op hen te laten zitten (de bus was erg vol). Ik heb meerdere keren m'n stoel aangeboden, maar elke keer werd er gewezen naar een stoel waar ik moest gaan zitten, zodat ook ik kon gaan zitten (eerder was het al rond gegaan dat ik uit Nederland kwam). Uiteindelijk kwam ik helemaal achterin het hoekje terecht, waar vijf mensen op vier stoelen zaten; de bus zat ramvol. Onderweg kreeg ik meerdere keren eten en drinken in m'n handen gedrukt, afslaan was geen optie.

    Na bijna twee uur rijden kwamen we in het supermooie Arslanbob. Het is een dorp met zo'n 12.000 inwoners, maar het is extreem groen en wijdverspreid, je zou dus niet zeggen dat het zo groot was. Er is één centraal punt met de bus en veel winkeltjes, en that's it. De straten door het dorp zijn prachtig en overal lopen ook kinderen rond die elke keer "Hello! What's your name?" roepen.
    Les mer

  • Arslanbob/Арстанбап - Dag 2

    22. juni 2022, Kirgisistan ⋅ ⛅ 22 °C

    Na wakker te zijn geworden (gelukkig), ben ik begonnen aan de enige echte wandeling die ik kon vinden. Al vrij snel kwam ik een man tegen die ook omhoogging, dus zijn we een stuk samengelopen. De man had ergens in de bergen een paar koeien, waarvan er één een kalf had gekregen, die hij samen met de ma naar het dorp zou brengen. Onderweg kwamen we nog wat mensen tegen, waarvan de helft op ezel met bepakking, en de anderen ook bezig met hun koeien en paarden. Ik ben benieuwd hoe je je koe(ien) terugvindt hier, want ik heb nauwelijks hekjes gezien. De beesten hier hebben wel echt de beste plek die je maar kan hebben.

    Nadat de man zijn koeien had gevonden, ben ik alleen verdergegaan. Het goede paadje vinden was soms best lastig, omdat de dieren ook hun eigen paden hadden gecreëerd, maar, soms na een stukje terug- of omlopen, ging alles goed. Ik kwam steeds hoger, en toen kwamen eindelijk de bergen in zicht. Gelukkig klaarde het heel even genoeg op om ze goed te kunnen zien. De weg vervolgde zich naar de "Long Waterfall". Arslanbob heeft twee watervallen, er is ook nog een "Small Waterfall". Bij de waterval heb ik weer de eerste mensen sinds een tijdje gezien. Toen ik was afgedaald om de weg naar huis te volgen, kwam ik langs een vrouw die toegangsgeld van me wilde, wat ik vrij geniaal vond, omdat ik de toko juist verliet.

    Eenmaal terug thuis begon het te regenen, dus ik was weer net op tijd terug!
    Les mer

  • Arslanbob/Арстанбап - Dag 3

    23. juni 2022, Kirgisistan ⋅ ☀️ 26 °C

    Gisteren de "Long waterfall", vandaag de "Small waterfall", die eigenlijk een stuk indrukwekkender was. Bij een kraampje vlakbij was me wat aangesmeerd, wat uiteindelijk heel erg lekker bleek te zijn. Het waren grote bruine vellen, wat op een soort leer leek. Het bleek gedroogde appel te zijn, en was erg lekker.

    Terwijl ik van de waterval naar het "Panorama Point" liep, stopte er een taxi met al twee mensen erin die me heel graag mee wilden hebben "voor de gezelligheid" en het zou me niks kosten. Ze wilden het zo graag dat ik maar ben ingestapt. De twee mensen die er al in zaten kwamen uit Osh en waren van oorsprong Russisch. Sinds een tijdje maakten ze reisvlogs, en om die reden vonden ze het leuk als ik meeging. Ondertussen maakte de taxichauffeur, wel superaardig, sprak erg goed Engels en was extreem gemotiveerd, net iets te veel reclame voor z'n eigen reisbureautje.

    Met z'n vieren zijn we naar het uitzichtpunt gegaan, waarna ik later door de walnootbossen terug naar huis ben gelopen. Arslanbob staat bekend om z'n walnoten en de enorme oogsten in de herfst. De walnoten zouden ooit hun eerste exportproduct naar Europa zijn geweest en Alexander de Grote zou walnoten met zich mee hebben gebracht naar Griekenland.
    Les mer

  • Osh/Ош

    24. juni 2022, Kirgisistan ⋅ ☀️ 35 °C

    Vanuit Arslanbob is er één directe Marshrutka naar Osh, de tweede grote stad van Kyrgyzstan. Deze vertrekt om 6:50 in de ochtend, maar het scheelt weer twee keer overstappen en daarbij waarschijnlijk heel veel staan. Dus vroeg in de ochtend zat ik in de bus. Omdat er onderweg erg veel ouderen en kinderen instapten, heb ik uiteindelijk toch nog anderhalf uur tot Bazar-Korgon gestaan. Het werd zelfs zo druk in de bus, dat de chauffeur toegaf dat er echt niemand meer bij kon, en mensen dus voorbij zijn gereden. Van Bazar-Korgon tot aan Osh was er gelukkig genoeg plek, en zat ik achterin met twee oudere vrouwen en twee kleine meisjes, waarvan er één bijna de hele rit met haar hoofd op m'n arm heeft liggen slapen.

    In de Marshrutka zat ook een Israëliër, Egi, die ook Osh als eindbestemming had. Hij had nog geen overnachting geregeld, dus hij heeft hetzelfde hostel als ik had geregeld, en daar zijn we dan ook samen heen gegaan.

    Eenmaal aangekomen in Osh, moest ik vrij snel op pad om een Covid test te doen, die ik nodig heb voor Tajikistan.
    Na wat emails heen en weer heb ik een locatie gevonden om een test te doen, en ik belandde in een soort appartementengebouw in het centrum waar een laboratoriumpje zat met twee kauwgom kauwende dames. Ze deden wat moeilijk en vertwijfeld, maar na een paar belletjes mocht ik hem doen.

    Terug in het hostel waren er nog twee andere Israëliërs en een Franse die samen met een Kirgizische een PhD doet. Zij gingen samen koken, terwijl ik met Lee uit eten ging. Het was een erg leuk restaurant waar we ons helemaal volg hebben gevreten met Georgisch en Kirgizisch eten. Het was heel erg gezellig en ook leuk om zo iemand weer te zien! Toen ik weer terug was, was de rest pas klaar met koken, dus ik heb nog wat meegesnoept.

    Terwijl we met z'n allen aten, gebeurde er iets heel frappants. Twee meisjes kwamen het hostel binnen (één uit Zwitserland, de ander uit La Réunion), en iedereen keek elkaar verbaasd aan. De twee PhD'ers hadden de twee Fransen eerder al in Bishkek (een maand geleden al) ontmoet, en de twee Israëliërs hadden ze in Tashkent ontmoet. Alles kwam dus weer bij elkaar. Hoe dan ook, het was erg gezellig en we hebben nog tot zo'n 23:30 gezeten!
    Les mer

  • Kokand/Қўқон

    25. juni 2022, Usbekistan ⋅ ☀️ 42 °C

    Reisdag met Egi de Israëliër! Osh ligt maar 10 kilometer van de grens af, dus we hebben een taxi genomen. De chauffeur bleef maar tegen ons praten en vragen stellen, terwijl wij er niks van begrepen. En hij bleef maar schaterlachen, en wij daardoor ook.

    De grensovergang was heel bijzonder om mee te maken. Het wemelde er van de mensen, met aan de zijkant van de weg superveel winkeltjes en exchange offices. Ons paspoort werd voor de eerste keer gecontroleerd, waarna we een stuk moesten doorlopen, naar een paar omgebouwde containers, waar de daadwerkelijke douane was. De rij was lang en checken van paspoorten duurde bij iedereen ook erg lang. Nadat we onze exit stempel kregen en later ons paspoort weer werd gecontroleerd, moesten we een heel stuk lopen door wat een soort niemandsland leek. Daarna kwamen we in een grote, moderne hal waar de Uzbeekse douane was. Deze deed er vrij lang over om onze paspoorten te controleren, maar uiteindelijk waren vrij om te gaan.

    Vanaf daar gingen we met een bus naar Andijan (de chauffeur wilde niet dat we betaalden), waar we wat gegeten hebben, geld getrokken hebben en Kirgizisch geld gewisseld hebben. De Uzbeken hier waren ontzettend behulpzaam. Ik stond in de rij bij een ATM, en een man kwam naar me toe om te vragen of hij me kon helpen (geen oplichting, dit was oprecht). Later, toen we iemand vroegen waar we geld konden wisselen, wist de man wel iemand die een gunstige wisselkoers had, en nam ons mee. Ergens bij een winkel was er inderdaad een winkelier die onze Kirgizische Som wel wilden in ruil voor Uzbeekse Sum.

    Onze reis vervolgde zich met de trein naar Kokand. De trein was heerlijk oud, en bestond voornamelijk uit bedden, omdat ie helemaal naar Termez ging, ruim 21 uur met de trein. Het was erg komisch, omdat iedereen (vooral mannen) zodra die in de trein stapte, z'n bed ging opmaken en naar de wc ging om zich om te kleden. Er liepen dus steeds mannen in pyjama's rond, om 15:30.

    Nog een leuk feitje: er rijden hier bijna alleen maar Chevrolets. Toen in 1991 Uzbekistan onafhankelijk werd, werd er een autofabriek gebouwd waar Chevrolets werden gemaakt. De overheid zag kansen, en verhoogde de belasting op geïmporteerde auto's zo erg (de belasting was soms wel twee keer zo duur als de auto zelf), dat iedereen wel een Chevrolet moest kopen, uit eigen fabriek.
    Les mer

  • Khujand/Хуҷанд - Dag 1

    26. juni 2022, Tadsjikistan ⋅ ☀️ 41 °C

    Deze grens was totaal anders dan die van gisteren. Alles was best ruim opgezet en groots, alleen ik heb tijdens de overgang misschien een stuk of 10 andere mensen gezien (zowel in en uit Uzbekistan), en allemaal locals. Ook was alles lekker relaxed en het ging z'n gangetje, niemand leek het echt extreem veel te boeien. Alleen de Tajikse douane ging even weg met m'n paspoort (ruim baan om door te rennen, ik was de enige), maar alles was oke. Bij een volgende post nog één blik naar m'n Covid test, en klaar.

    De chauffeur van de eerste Marshrutka wees aan waar ik moest zijn voor de Marshrutka naar Khujand, en toen ik uiteindelijk niet helemaal begreep welke bus het nou was, waren er direct mensen die de goede aanwezen. De Marshrutka stopte helemaal aan de rand van Khujand, en ik had geen idee welke naar het centrum ging. De chauffeur liet z'n busje achter, en trok me letterlijk aan m'n arm mee naar de straat, en hield uiteindelijk een busje tegen. Hij heeft zelfs aan de chauffeur verteld waar ik eruit moest haha! Daarnaast was het guesthouse echt op een onvindbare plek, dus na wat gevraagd te hebben liepen er twee oude mannetjes met me mee om het aan te wijzen. Oftewel, dankzij de bevolking hier ben ik goed terecht gekomen, anders had het veel en veel langer geduurd!
    Les mer

  • Khujand/Хуҷанд - Dag 2

    27. juni 2022, Tadsjikistan ⋅ ☀️ 43 °C

    Omdat Khujand een leukere stad is dan ik dacht, heb ik er een dagje aan vast geplakt. Ondanks temperaturen van wederom boven de 40 graden, heb ik aardig wat kunnen zien. Sochtends ben ik op zoek gegaan naar een kapper, want het werd weer is tijd. Het waren vooral jongens, van lijn leeftijd en jonger, die geen Engels spraken, maar (dacht ik) wel begrepen dat ik het gewoon een stukje korter wilde. Uiteindelijk ben ik half kaal en is m'n baar eraf. Geen idee of het zo is, maar ik hoop dat hitte de haargroei bevorderd.

    De grote markt op het plein is blijkbaar alleen op zondag of het hele weekend, want deze was zo goed als leeg vandaag. Om 13:00 begon het gebed, dus de aangrenzende moskee stroomde wel opeens helemaal vol met mannen. Verder heb ik de paar bezienswaardigheden opgezocht en heb ik genoten van alle posters van de president! Het viel me op dat op alle overheidsgebouwen, naast de foto, ook een tekst staat. Bij deze stond: "Moge de onafhankelijkheid van Tajikistan voor altijd duren!".
    Les mer

  • Dushanbe/Душанбе - Dag 1

    28. juni 2022, Tadsjikistan ⋅ ☀️ 41 °C

    Vandaag is de dag dat zowel ik als Vladimir Putin naar Dushanbe gaat! Putin maakt sinds de oorlog zijn eerste buitenlandse reis, en de eerste stop vindt vandaag plaats, in Dushanbe. Er was extreem veel politie op de been, en vanuit de bus viel het me op dat er langs de grote hoofdweg waar we reden, een soort haag was gevormd, met om de zoveel meter minstens één politieagent, militair of man in strak pak. Het lampje ging snel branden dat Vlad hier wel is langs kon gaan rijden. Dus na het inchecken in het hostel, ben ik snel teruggelopen naar die weg, en ben ik langs die weg teruggelopen. Uiteindelijk ben ik op een terrasje gaan zitten en wachten.

    Op een gegeven moment werd de weg angstvallig stil op de weg, geen razende auto's meer. Dan, over een tijdsbestek van 5 minuten, zijn er vier grote zwarte politiewagens voorbij komen razen. En, daarna, jawel, een stoet met grote zwarte wagens die voorbij scheurden! Enkele minuten later kwam het gewone verkeer weer langs. Ik ben erg blij dat er nog zoiets interessants gebeurde, want vlak voor aankomst was het humeur nog wat anders.

    Vanochtend na het ontbijt ben ik naar het busstation gegaan, om vanaf daar de shared taxi naar Dushanbe te regelen. Nou, dat was me wat. Ik werd haast uit de taxi getrokken door een man die DUSHANBE TAXI schreeuwde, en toen hij m'n tas te pakken kreeg legde hij hem in z'n achterbak. Ik viste hem er snel weer uit, zodat ik in ieder geval m'n tas in eigen handen had. Hij begon weer te schreeuwen, omdat er twee andere chauffeurs zich bij ons hadden gevoegd om mij met hen mee te krijgen, uiteraard in "een betere auto" en voor "een betere prijs".

    Uiteindelijk heb ik er eentje gekozen en ik was z'n eerste passagiers, dus het wachten was op de anderen. Na een tijdje arriveerde er een man, maar die wilde alleen z'n twee kozijnen mee vervoerd hebben. Na ongeveer een half uur bracht de chauffeur me mee naar een andere auto, die nog één stoel over had, en binnen een paar seconden vertrokken we. Ik vroeg nog snel of deze auto ook voor 150 ging, en er werd snel ja geknikt. In de auto zaten verder nog een vader en twee volwassen zoons.

    Nadat halverwege de benzine nog op was, kwamen we aan bij de rand van Dushanbe. De chauffeur vroeg meerdere malen naar het adres van mijn hostel, maar wat ik hem ook gaf (en met hulp van een van die zoons), hij snapte niet waar het was. Waar we stopten was het hotel van de vader en zijn zoons, en dat is waar de chauffeur opeens echt heel kwaad werd. De drie hadden niet precies gepast het bedrag, wat de chauffeur blijkbaar asociaal vond en een reden vond om woest te worden. Terwijl de zoons aan het pinnen waren, werd hij ook boos op mij, en moest ik snel de auto uit en ik kreeg ik m'n tas in m'n handen gedrukt. Ik vroeg hem waarom we niet naar het hostel gingen, en hij opende de deur van een taxi die daar stond, en gebaarde me dat ik erin moest (hij wilde m'n tas van m'n schouder halen en die er al in gooien, maar dat kon ik voorkomen. Toen wilde hij dat ik betaalde, maar de prijs was opeens van 150 Somoni naar 250 gegaan. Vanwege zijn "vier cilinders in de auto" en het eten. Ik weigerde (gaf nog wel wat extra voor het eten), maar toen werd ie echt link en betrok hij er omstanders bij. Toen toch maar betaald, omgekeerd en verder de straat ingelopen, goed pissig.
    Les mer

  • Dushanbe/Душанбе - Dag 2

    29. juni 2022, Tadsjikistan ⋅ ☀️ 43 °C

    Dushanbe is een bijzondere stad. Veel grote moderne gebouwen langs erg nieuwe hoofdstraten, terwijl de wat kleinere zijstraten veelal bestaan uit kleinere huisjes met vaak half verharde wegen. Hierom, en omdat de grote flatgebouwen grotendeels leeg staan, ook de winkelruimtes op de begane grond, voelt de stad heel nep en Dubai imiterend aan. Toch is de stad daardoor erg interessant en de moeite waard om te bekijken.

    Na wat gevraagd te hebben in het hostel, blijkt de Pamirs weer veilig te zijn. De Pamirs liggen in GBAO, Gorno-Badakhshan Autonomous Region, een autonome regio in het oosten van Tajikistan. Voor deze regio heb je een Permit nodig om erin te komen. Daarnaast is Tajikistan als land 30 dagen visumvrij voor Europeanen, maar moet je je binnen 10 dagen wel hebben geregistreerd bij de overheid. Dus van dat visumvrije komt uiteindelijk niet heel veel terecht.

    Lopend door de stad viel me op dat de haag langs de hoofdweg weer was opgebouwd. En jawel, op meerdere momenten was de weg opeens leeg, en kwamen er kleine groepjes auto's voorbijrazen. Toen ik in de bus zat terug naar het hostel, was er net zo'n moment gaande, en stonden we stil op de weg. Het duurde maar en duurde maar, dus de rest van de bus volgend ben ik maar gaan lopen. Op Google Maps keek ik waar ik heen moest, toen opeens weer een lange stoet voorbijkwam. Ik keek op, zoals een mens doet, maar voor een agent die vlakbij stond zag dit er blijkbaar uit alsof ik een foto maakte, dus hij wilde m'n telefoon hebben en m'n fotoalbum zien. Uiteindelijk heeft ie een paar foto's verwijderd, gaven we elkaar een hand en kon ik weer verder. Toch draaide het hart even overuren.
    Les mer

  • Dushanbe/Душанбе - Dag 3

    30. juni 2022, Tadsjikistan ⋅ ☀️ 40 °C

    Nadat ik tijdens het ontbijt met een Iraanse man aan de praat ben geraakt die z'n land uit moest omdat ie z'n militaire dienst had geweigerd, ben ik rondom en in het Rudaki Park gelopen. Ingesloten door het park en de weg erachter staat het presidentieel paleis (hier zal de high tea met Vlad zijn geweest), en om het park heen staan veel ministeries, radio/tv stations en regeringsgebouwen (misschien vallen de radio/tv stations daar ook wel onder...). In het Ministerie van Buitenlandse Zaken was wat te doen, want die straat mocht ik niet en er was wederom veel politie. Misschien was Vlad z'n knuffel vergeten oid.

    In de bus terug sprak ik nog met een hele aardige man die me goede tips heeft kunnen geven over de shared taxi's richting de Pamirs, voornamelijk hoeveel ik ongeveer moet betalen naar welke plek. Dit is altijd handige info!
    Les mer

  • Dushanbe/Душанбе - Dag 4

    1. juli 2022, Tadsjikistan ⋅ ☀️ 43 °C

    Vandaag ben ik goed ziek geworden, en dus blijf ik noodgedwongen nog wat langer in Dushanbe. Omdat ik nog in een slaapzaal lig die vol is, heb ik besloten om mezelf en mijn innerlijke onrust een eigen kamer te gunnen in een ander hostel. Het lijkt diarree te zijn, en dan is een eigen toilet wel zo fijn, voor alle aanwezigen. Slechte timing omdat ik heel graag verder wil reizen, goede timing omdat ik het liever in de stad heb dan ergens in de bergen.

    Wel waren er weer enorm aardige Uzbeken in het hostel, die me hun kip in de koelkast lieten zien, waar ik van mocht eten wanneer ik maar wilde. Ook zou ik hun telefoonnummer en adres krijgen, zodat ik een slaapplek zou hebben zodra ik in Uzbekistan aankwam.
    Les mer

  • Dushanbe/Душанбе - Dag 5

    2. juli 2022, Tadsjikistan ⋅ ☀️ 41 °C

    Ondanks dat ik nog niet beter ben, ben ik er toch nog even op uit gegaan. Vlak bij het hostel is de Mehrgon Bazar. een wat luxere overdekte bazaar met heel veel specerijen en kruiden, en twee verdiepingen daarboven een aantal kledingwinkels en telefoonwinkeltjes. Net toen ik weg wilde gaan, heb ik van een man een beker saffraanthee gekregen. Ik maakte duidelijk dat ik niks zou gaan kopen, en mocht het opdrinken. Uiteindelijk was het zo extreem lekker dat ik toch wat heb gekocht! Na wat gelach, een ferme handdruk, een voor de zoveelste keer Robin van Persie te hebben gehoord, ben ik teruggegaan naar het hostel.

    Savonds ben ik nog naar de apotheek gegaan (bij het ziekenhuis, op loopafstand) om toch wat pilletjes tegen de diarree te halen. Morgen wil ik toch echt weer verder, dus dan wil ik geen gedoetjes onderweg. Op de weg terug nog even een fles water een rol wc-papier gekocht. Beste aankoop die je kan doen savonds laat.

    Ook lees ik later nog dat er rellen zijn in het westen van Uzbekistan (inmiddels 18 doden las ik...), Nukus als grootse stad waar het plaatsvindt. Is een hele mooie stad en stond zeker op m'n lijstje om nog te zien... Als ik niet voor de pamirs had gekozen zat ik daar misschien al wel. Het is wat met die autonome regio's!
    Les mer

  • Qal'ai Khumb/Қалъаи Хумб - Dag 1

    3. juli 2022, Tadsjikistan ⋅ ☀️ 49 °C

    Vanochtend ben ik vroeg opgestaan, om op tijd bij de shared taxi's te zijn. De eerste taxi's naar Khorog vertrekken vanaf 6:00, maar naar Qal'ai Khumb is het een beetje vaag wanneer ze vertrekken.

    Eenmaal aangekomen, stonden er zoals verwacht een aantal Four-Wheel Drives, maar die gingen allemaal in één keer door naar Khorog. Een man nam me mee naar een aantal mannen die om een Opel stonden, die als enige wel naar Qal'ai Khumb ging. Enigszins vertwijfeld stond ik daar, toegewezen aan een wat normale Opel, tussen alle Four-Wheel Drives, maar het was de enige optie, dus ik ging ervoor. Een man die iemand had afgezet bij de taxi, sprak aardig Engels en regelde een plekje voor me, en gaf me z'n nummer voor het geval ik nog is verblijf nodig had in Dushanbe! Na anderhalf uur gekeken te hebben hoe een tv achterin werd gelegd, en een koelkast, verschillende tassen (ook de mijne) en een aantal grote waterflessen of zoiets boven op het dak werden vastgebonden, konden we gaan.

    In de auto zaten drie individuele mannen, een man met z'n broertje, een meisje en de chauffeur. In totaal waren we dus met z'n achten en zat het lekker knus in de auto. Iedereen was superaardig, we probeerden wat praatjes te maken (niemand sprak verder Engels). Op een gegeven moment ging de muziek aan, en zaten we met z'n allen vrolijk mee te klappen; het contrast met mijn vorige shared taxi kon niet groter zijn!

    Het eerste stuk ging door hele droge woestijnachtige taferelen, waar het buiten 49 graden was. Zodra we de weg op reden die langs de rivier en de grens helemaal naar Khorog loopt, kwamen we langs één van de militaire checkposten en werden we gestopt. Twee mannen waren (denk ik) net vrij, en moesten een lift naar Qal'ai Khumb. Wij waren de aangewezen auto. Oftewel, de laatste 2,5 uur van de in totaal 7 zaten we met z'n tienen in de Opel, opeengepakt naast elkaar.

    De natuur was wel enorm indrukwekkend. Hoge, kale bergen met een snelstromende rivier er doorheen. Helaas heb ik door de krapte in de auto nauwelijks foto's kunnen maken, maar het was echt heel bijzonder om er doorheen te rijden (en dat zal ik nog vaker doen!). Ook het feit dat de rivier de grens is met Afghanistan maakt het gebied indrukwekkend. De overkant van de rivier is dus allemaal Afghanistan.
    Les mer

  • Qal'ai Khumb/Қалъаи Хумб - Dag 2

    4. juli 2022, Tadsjikistan ⋅ ☀️ 29 °C

    Vandaag was een relaxed dagje, en daar was het ook de ultieme plek voor. Na het ontbijt ben ik de paar straten doorgelopen die dit dorp heeft en ging ik langs het hotel wat hier staat voor wifi. Het is een, voor deze regio, erg luxe hotel, dus ik nam aan dat daar ook wel goede wifi zou zijn om even wat dingetjes te downloaden enzo. Dat bleek van niet, de wifi was nog maar net goed genoeg voor Whatsapp.
    Voor lunch ging ik naar een klein restaurantje, waar ik met eigenaar Yussuf heb gezeten, die uitgebreid vertelde over z'n restaurant en bijbehorende hotelletje. Omdat zijn Engels niet ver reikte, gebruikte hij z'n zoon van 6 om hele kleine dingen te vertalen en dingen op te halen om te laten zien.

    De eigenaar van de homestay zou proberen een shared taxi naar Khorog te regelen. Toen ik terugkwam, had hij een man bij zich die bezig was met een private tour, en die me wel af kon zetten in Khorog. De toerist die de tour deed...was Marc. Marc uit Amsterdam. Oorspronkelijk uit Friesland, maar aan veel was hij een Amsterdammer.
    Bij het avondeten kwam tijdens het praten over de vertrektijd opeens een aardig detail naar boven. We zouden Khorog overmorgen pas bereiken, want ze hadden een tussenstop in de bergen. Dat was op zich leuk om van tevoren te weten... Maar na wat nagedacht te hebben en overlegd te hebben met Marc, heb ik besloten om met ze mee te gaan.
    Les mer

  • Bartang/Бартанг

    5. juli 2022, Tadsjikistan ⋅ ☀️ 26 °C

    Vanochtend zijn we om 8:00 in de Land Cruiser van Marc en zijn gids op weg gegaan naar Bartang, waar ergens in the middle of nowhere een guesthouse zou staan.

    Net zoals gisteravond hangt er extreem veel zand in de lucht, de gids van Marc vertelde dat hij het zelfs nog nooit zo erg had gezien. Heb ik weer! Maar tegelijkertijd maakte het de sfeer wel heel mysterieus en paste het ook wel erg bij de omliggende natuur. De rivier waar we langs rijden, was extreem woest, deze week staat hij ook op zijn hoogste punt. Omdat de weg (die vandaag alleen maar onverhard was), vaak erg smal was, kwam soms de rand net iets te dichtbij. En zeker als er dan een vrachtwagen aan komt...

    In het dorp Rushan sloegen we links af, waar het nog 25 kilometer was naar het punt waar de gids ons af zou zetten, omdat het guesthouse alleen te voet te bereiken is, een wandeling van zo'n 2,5 uur. De wandeling was erg mooi, het weer was opgeklaard, en liep langs een heel heldere snelstromende rivier. In het dorpje wonen zes families, in huizen gemaakt van een soort klei. Alle groenten en fruit verbouwen ze zelf in de omgeving, alleen voor dingen die ze echt niet kunnen maken gaan ze eens in de zoveel tijd met ezels naar Rushan, om voorraden te halen. Verder de bergen in waren zelfs nog twee dorpjes (2 en 3 kilometer verder), al woonden daar maar in elk 3 families.
    Les mer

  • Khorog/Хоруғ - Dag 1

    6. juli 2022, Tadsjikistan ⋅ ☀️ 30 °C

    Om 7 uur in de ochtend hebben we de omgeving wat beter ontdekt, en daarna zijn we dezelfde weg als gisteren naar beneden gewandeld om weer terug te komen bij de weg, en verder te rijden naar Khorog. We hebben met z'n drieën geluncht, waarna Marc en Baha (zijn gids) naar hun hotel gingen, en ik op zoek ging naar een guesthouse. In de Lonely Planet stonden er een paar, en de eerste waar ik langs ging was direct raak. Een hele lieve familie waarvan ik direct allemaal thee en koekjes kreeg, terwijl mijn kamer rap werd klaar gemaakt. De eigenares is een vrouw van begin zestig, maar twee dochters van haar zijn er ook, en kinderen van die dochters ook, dus het is een drukke bedoeling!

    Ik verwachtte in Khorog te kunnen pinnen, maar na een uur ronddwalen, vragen in banken, lukte het maar niet om te pinnen of geld te wisselen. Uiteindelijk, terwijl Marc en ik om 17:00 hadden afgesproken wat te gaan drinken en de stad te zien, en kwam ik bij een ATM die me maximaal 200 Somoni (€20) wilde geven per dag. Er schijnt hier namelijk nogal een probleem te hangen met te weinig geld bij banken, dus dat veel ATM's vaak leeg raken.
    Les mer

  • Khorog/Хоруғ - Dag 2

    7. juli 2022, Tadsjikistan ⋅ ☀️ 30 °C

    De diarreegoden hebben het op me gemunt, en ik ben alweer ziek geworden, ditmaal inclusief overgeven. Zwaar irritant, maar ik bleek enorm veel geluk te hebben met de familie waar ik verblijf! Zodra ik beneden kwam in de ochtend, zette de eigenares al thee voor me en zorgde ze dat ik een dekentje had en op de bank kon liggen. En toen kwam het... De twee dochters die op dit moment ook hier zijn, blijken beide dokter te zijn in Dushanbe! Omdat ik al het vocht (en eten) direct weer teruggaf aan moeder aarde, zijn ze naar de apotheek geweest en kwamen ze terug met een tas vol spullen voor een infuus. Een uurtje later lag ik dus op de bank met een infuus aan m'n arm, kijkend naar afwisselend BBC en Russische staats TV, wat vrij tegenstrijdige beelden opleverde.

    Na het infuus ging het al een stukje beter, maar ik heb de hele dag binnen gespendeerd, met uitzondering van een tripje naar de apotheek.
    Er was genoeg te beleven die avond, want er werd veel, heel erg veel, brood gemaakt in het huis. Het feit dat het huis dus compleet naar vers brood rook, maakte het ziek zijn nog een beetje pijnlijker.
    Les mer

  • Khorog/Хоруғ - Dag 3

    8. juli 2022, Tadsjikistan ⋅ ☀️ 31 °C

    Vandaag ging het alweer een stuk beter, en dus ben ik Khorog nog iets verder gaan verkennen. De stad was verder niet zo bijzonder, maar het Ismaili Center and Jamatkhana was dat zeker wel. Eergisteren probeerden Marc en ik al binnen te komen, maar er was een dienst gaande, met veel security bij de ingang, omdat het een religieuze minderheid is in het land. Vandaag moest er eerst wat gebeld worden, werd mijn naam en wat gegevens uit m'n paspoort genoteerd, moest ik twee keer een handtekening zetten, werd m'n tas gecheckt en mocht ik naar binnen. Direct kwam er een vrouw naar me toe, die in heel goed Engels een hele rondleiding gaf door het gebouw.

    De Ismaili is een stroming binnen het sjiisme, binnen de Islam en er zijn er ongeveer 13 miljoen, verspreid over de hele wereld. De Ismaili streven naar, ik quote even, " kennis voor de verbetering van zichzelf en de samenleving; pluralisme omarmen door bruggen van vrede en begrip te bouwen; en het genereus delen van iemands tijd, talenten en materiële middelen om de kwaliteit van leven van de gemeenschap en degenen onder wie ze leven te verbeteren", wat op zich wel te zien was aan het gebouw.

    Het gebouw is heel erg nieuw en modern, van zowel de binnen- als buitenkant. De grote hal is in een soort "T" vorm. Zodra je binnenkomt, is er rechts direct een bibliotheek met allerlei boeken en staan er zes computers, die iedereen mag gebruiken voor van alles, al gok ik dat bepaalde websites iets minder gewaardeerd worden. Bij de splitsing kon je rechts naar de gebedszaal en links naar een soort recreatieruimte. Dit stond voor de balans tussen geloof en het leven. Het is niet de bedoeling alles te focussen op je eigen leven en het geloof te vergeten, en andersom. De recreatieruimte kon letterlijk iedereen afhuren. Bruiloften, optredens, alles kon. Als ik samen met Gerard Joling en Napoleon Bonaparte naar BBC Earth zouden willen kijken na een pizza party, had het gekund. Verder waren er veel kleinere ruimtes in het gebouw, waaronder een paar kleine leslokalen, een lesruimte voor baby's van 6 maanden tot een jaar, een werkruimte, waar ook elke bedrijf plekken konden huren, ruimte om met een psycholoog te praten, en een vipruimte voor als de Aga Khan ooit langskomt.
    Les mer

  • Dushanbe/Душанбе

    9. juli 2022, Tadsjikistan ⋅ ☀️ 47 °C

    Hoewel het gisteren weer wat beter ging, heb ik mezelf vannacht weer helemaal geleegd door over te geven... Het plan was om vandaag om terug te keren naar Dushanbe, en dat heb ik maar doorgezet. Wat er niet in zit, kan er immers ook niet uit. Dus om 5:00 ben ik de deur uit gegaan om naar de "terminal" te lopen vanaf waar de shared taxi's naar Dushanbe vertrekken. Onderweg werd ik opgepikt door een auto die me ernaar toe bracht, en daar bleken we de eersten te zijn. Uiteindelijk werd het wat drukker met 4wd's, maar om 6:30 waren we gelukkig de eersten die vertrokken, ik met een zakje op schoot!

    In de auto zaten, naast de chauffeur, een man, twee meisjes en ik. Het verbaasde me dat we met zo'n lege auto vertrokken, maar binnen een half uur werd de auto gevuld door een vrouw (verwant aan de meisjes) en twee jongens. En ik was zowaar niet de enige zieke in de auto, want de vrouw en één van de meisjes moesten zich ook overgeven aan het overgeven. Na halverwege nog een man te hebben opgepikt, duurde de rit uiteindelijk 13,5 uur en was ik dus vrij opgelucht dat we op de bestemming waren aangekomen.
    Les mer

  • Panjakent/Панҷакент - Dag 1

    10. juli 2022, Tadsjikistan ⋅ ☀️ 32 °C

    Vanaf Dushanbe reis ik verder richting Uzbekistan, maar plan ik een tussenstop van twee nachten in Panjakent om wat bij te komen. Voor een shared taxi naar deze stad, moet ik zijn bij de beruchte standplaats bij de oude cementfabriek van Dushanbe, waarvandaan je naar Panjakent en Khujand kan. Deze standplaats staat bekend als één van de meest hectische shared taxi plaatsen in heel Centraal Azië.

    Eenmaal aangekomen zouden alle chauffeurs natuurlijk snel weggaan en hadden ze nog maar één andere passagier nodig, wat na een kleine inschatting pure lulkoek was. Uiteindelijk na onderhandeld te hebben, ging ik in zee met een aardige man van begin dertig, die een vrij dure BMW had. Het duurde iets meer dan twee uur voordat er eindelijk drie andere passagiers werden gevonden, waar ik erg blij mee was, want de sfeer leek een beetje grimmiger te worden. De chauffeurs leken meer en bozer naar elkaar te schreeuwen, er ze probeerden reizigers, die al een taxi hadden gekozen, van elkaar af te pakken.

    De rit was erg leuk, ook al had de chauffeur de neiging om veel te hard te rijden in de BMW, waardoor het meerdere maken goed spannend was. Hij sprak wat Engels en stond te springen om met me te praten om het zo wat te verbeteren. Tijdens de rit hebben we dus over van alles en nog wat gepraat, en waren ook de drie mannen achterin druk in de weer, en kreeg ik soms een fotootje voor m'n neus.
    Les mer