Jandaan en Marleen

Buenos dias hombres y mujeres,

Ons Spaans leent zich nog niet tot onze welbekende romaneske uitingsvormen. Door het zwerven wat we doen. Of zoals je wilt het reizen dat we doen. Komen we ook in situaties terecht die ons beter laten begrijpen hoe gastvrij en of geduldig je zelf bent. Spaans praten voelt heel erg dichtbij en tegelijkertijd mijlen ver weg. Je voelt de Europese wortels in je gloeien en lawaai maken en toch klink je als een verdwaalde asielzoeker die enorm zijn of haar best doet om te integreren. Door die paar woordjes die je kent te prevelen en daar stiekem erg trots op te zijn. Dit opent hopelijk mijn ogen als ik weer terug ben in Nederland. Druk met van alles wat uiteraard enorm belangrijk is. En iemand in mijn kostbare tijd vraagt om de weg te vragen naar bijvoorbeeld een postkantoor: ‘Post deze waar vind ik?’

Ciudad de Mexico. Dat is de plek waar we op dit moment al vier weken verblijven. We couchsurfen bij Manuel. Gastvrijheid in een andere orde of rangschikking. Ik herhaal het nog een keer. We verblijven al vier weken bij Manuel en zijn vijf katten. In zijn huis. Gebruiken zijn keuken. Hangen op zijn bank met een wederontmoeting met Netflex. En dit alles zonder financiële vergoeding enkel een bijdrage voor elektriciteit. Voor ons nieuw om zolang op 1 plek te zijn. Voor Manuel nieuw omdat hij nog nooit zo lang nieuwe vreemden over de vloer heeft gehad. Ons gedrag wekt allerlei interessante reflecties op. Wat gebeurt er als je weer eens stilstaat? Wat gebeurt er als je weer wat gemak, comfort en luxe om je heen hebt?

We zijn er goed in geslaagd om te integreren in Ciudad de Mexico. Zo neemt Manuel ons mee in een spoedcursus: ‘zo werkt Mexico’. Ontmoeten we zijn moeder en zus. Slaan we tegen een pinata na het jaarlijkse eetmoment in het appartementencomplex van Manuels moeder. Leren we tequila drinken en dat de mexicaan wel een borrel lust. Slenteren we uren door de stad. Werken gestaag door op verschillende tranquille plekjes aan onze website. We investeren hard in nieuwe vaardigheden zoals search engine optimization. Voor de leek. Hoe kom ik bovenaan als zoek antwoord in Google? Kijken we met Manuel Narcos; De opkomst en de val van Pablo Escobar. En continueren we samen Mad Men. Laten we de katten buiten en vinden een manier om ze weer naar binnen te lokken als wij de hort op willen. Ontdekken we de keuken van Mexico door de moeder van Manuel. Wie nog nooit van Mole heeft gehoord mist werkelijk iets exotisch in zijn leven. Mole is traditioneel Azteken voedsel. Hemels eten. Het is een saus aangevuld met kip op basis van chocolade en wel 30 verschillende soorten pepers. De verfijning van dit gerecht is gastronomisch Michelin waardig. Wat een genot. Verder laten we ons gemiddeld 1 keer per dag als sardienen in een blik samen persen om gebruik te maken van het openbaar vervoer. De metro is warm, benauwd en tot aan de nok gevuld met mensen die letterlijk vechten om zich naar binnen te wurmen.

Het is ons natuurlijk niet onbekend dat Mexico in hetzelfde rijtje wordt geschaard als Syrië, Congo en andere plekken waar humanitaire rampen plaatsvinden. In tegenstelling tot religieuze conflicten woedt er in Mexico een drugsoorlog. Wordt het straatbeeld gedomineerd in een aantal staten en straten in mexico city door de befaamde Narcos. Door de serie begrijpen we wel beter wat er hier in Mexico speelt. Er is oorlog. Uiteraard gevoed door macht en geld belangen. Je denkt wel na om nog een keer drugs te gebruiken in Nederland. Het maakt zoveel kapot en zoveel mensen leven in angst. Dat is een leuke avond niet echt waard. Dat de Narcos vrii spel hebben in Mexico heeft te maken met grofweg twee aspecten. Allereerst de overheid herdefinieert corruptie in eigen voordeel en dezelfde overheid heeft bij een wisseling van de wacht volledig de grip verloren op de Narcos. Door meer geld van ze te vragen voor hun gedoogbeleid en daarmee is de oorlog een feit. Niemand wil namelijk meer geld betalen. Leven in Mexico betekent voor de locals het opschuiven van je eigen opvattingen en definities over wat normale leefomstandigheden inhouden. Zo is achterom kijken of je wordt gevolgd, gefilmd worden door agenten voor je veiligheid als je een lange busreis neemt, bepaalde wijken ontzien en voorbereid zijn op een gewapende overval een soort van nieuwe normale leefomstandigheden. Overvallers komen zwaar gedrogeerd met revolver in de hand je auto binnen gedrongen en vragen enkel drie dingen. Wallet, watch en phone. We hebben geen van deze drie. Enkel het geld in de achterzak. Geen eens een creditcard of pinpas. Wij zijn de enige blanca’s zonder horloge, portemonnee en mobiel. Een soort van hond in de pot. Dat zijn wij. Langzaam schuif je op in wat je tolereert. Langzaam passen mensen zich aan.

Door de aanwezige veiligheidsrisico’s in Ciudad de Mexico is het goed voor het thuisfront om te weten: ‘Wij gedragen ons zeer verstandig en dat ziet er als volgt uit’. We zijn voor het donker binnen. We gaan niet naar wijken waar we niet hoeven te zijn op advies van locals. We springen niet in taxi’s. Houden informatie updates van het ministerie van buitenlandse zaken goed in de gaten. Maar we kijken vooral wat er echt is. Observeren het straatbeeld. Luisteren naar onze intuïtie. Het tegenstrijdige van de absoluut aanwezige onveiligheid is dat we alleen maar aardige mensen tegenkomen die ons helpen. Welkom heten. Zoals in elk land. Hierin is Mexico geen uitzondering. De mensen hier zijn het gewend.

Over een paar dagen verkassen we naar Oaxaca. We vertrekken. Ook mede doordat stilstaan interessante observaties met zich meebrengt. Zoals waarschijnlijk jullie wel weten houden we een dagboek bij. Elke dag schrijven we ervaringen, observaties en details op van wat er specifiek is gebeurd. Wat opvalt nu we ongeveer een maand in Ciudad de Mexico zijn is dat de tijd sneller weg glipt dan wat de tijd doet als we onderweg zijn. Dat we ons regelmatig niet specifiek kunnen herinneren wat we op een dag hebben gedaan. Dat herinneringen niet inbranden. Dit doet me ook denken aan mijn leven in Nederland. Voordat je het weet is er een week voorbij. Maand voorbij en een jaar voorbij. Met niet echt noemenswaardige herinneringen. Weinig impact en betekenis. Er is enkel ritme. Aangezien dit niet de reden is waarom we op pad zijn, is dit niet perse een experiment om door te zetten. Het was mijn wens om langer op 1 plek te verblijven. Te aarden. Op te gaan in structuur en ritme. De uitwerking is niet wat ik wil continueren. Het vervliegen van tijd als residu is niet hoe ik wil leven. We gaan dus weer lekker op pad. Niet alleen omdat ik dat wil maar omdat we beiden willen blijven ervaren.

Ciudad de Mexico heeft ons geïntroduceerd met een totaal andere vibe dan dat we in Azië gewend waren. In het openbaar zie je overal verliefde stelletjes kussen, knuffelen en als wortels in elkaar immer verstrengeld zijn. Mensen dansen. Mensen lachen. Het voelt alsof je sneller vrienden kunt maken hier dan in heel Azië. Behalve in India. India laat zich ook hierin niet vangen. Het getoeter van autos’ is in decibellen drastisch gedaald. Je ziet geen aarde wegen en geen beesten die stiekem de openbare ruimte domineren. Mexico City is een cultureel, wellicht wel het culturele hart van latijns amerika. De historie van midden amerika en ook zuid amerika is hier overal te vinden. Opvallend is wel dat ze in hun geschiedenis gemakshalve de invloed van Spanje van de laatste 400 jaar reduceren tot ongeveer 1 alinea in het grootste museum van Mexico: Museo de Antropologia. Niets is ons mens vreemd. Hoeveel leren wij nou in Nederland over onze rol in de slavernij? Of over onze koloniale driften in Indonesië? Overal wordt er gekozen en gegumd wat de geschiedenis behelst. De vraag is wat wil je geloven.

Het eten in Ciudad de Mexico kan heel goedkoop. Zeker als je streetfood, lees olie snacks, tot je dagdagelijkse voeding rekent. Veel bonen, pepers, aardappels, vlees, avocado’s, uien en brood. De avocado’s zijn een geschenk uit de hemel. We verorberen deze heerlijke schepsels elke dag. Het vlees laten we zoveel mogelijk links liggen. Gelukkig koken we elke dag in Manuels huis. Havermout in de ochtend en ‘s avonds een pasta, brood met avocado, bonenbrij of een zelf in elkaar geflanste fried rice. We zijn aardig ingewijd in het verteren van zeer pikant voedsel. Zelfs manuel eet met een loopneus onze zelf gefabriceerde bonenbrij. Terwijl hij pepers rauw uit de koelkast eet als versnapering.

Bijna trekken we ons spoor verder en laten Donina, Nacho, Katty, Nicolaas, Gollo en Manuel achter. De bende van vijf. En de packleader. Elk een eigen karakter. Donina is de prinses. de onverschilligheid zelve, theatraal danst ze door de ruimte. Nacho wil met rust gelaten worden en wordt enkel enthousiast als hij voorzichtig achter een laser aan kan rennen of alleen op het dak in de zon kan zitten. Gollo is de vriendelijke goedzak die als hij wil eten een metalen trofee achterlaat in zijn voedselbak als ruilhandel, als teken dat de bak gevuld mag worden, als teken van dank. Nicolaas is de terrorist in het huis, de pestkop en speelt obsessief in gevecht met de fleeche arm van de boef en raast ook als een dolle achter een rode stip aan. En Katty de oude dibbes, die in de deuropening zit en zich daarmee buiten waant.

En dan is er nog Manuel die stoïcijns zijn eigen leven leeft. Weet wat hij wil en weet wat hij niet wil. En daar ook naar leeft en tegelijkertijd de meest onbaatzuchtige en behulpzame vent is die we in tijden zijn tegengekomen.

Hasta luego. Feliz Navidad.Read more